Ang nakakulong sumipot, wala ang malaya

Kung sino pa ang nakakulong , yung pa ang sumipot. Ang malaya na nasa kapangyarihan ay hindi sumipot.

Ito ang nangyari sa pirmahan ng Peace Covenant para sa mapayapang eleksyon sa Sipalay, Negros Occidental noong Miyerkoles na inurganisa ng “Project HOPE (Honest, Orderly, Peaceful, Election)” na itinataguyod ng mga lider ng simbahan, Katoliko at Aglipayan at sa komunidad kasama ang Philippine National Police at ang military. Ginawa ito sa Sipalay gymnasium.

Si dating Marine Capt. Gary Alejano, miyembro ng grupong Magdalo, ay tumatakbong mayor (Independent) ng Sipalay laban kay Acting Mayor Oscar Montilla ng United Negros Alliance na naka-alyansa sa National People’s Coalition.

Si Alejano ay nakakulong ngayon sa ISAFP (Intelligence Service of the Armed Forces of the Philippines) sa Camp Aguinaldo habang hinaharap niya ang kaso konektado sa tinatawag na “Oakwood mutiny” noong Hulyo 2003 at Manila Peninsula siege noong Nobyembre 2008. Sa dalawang insidente nayun, nanindigan sila laban sa kurakutan at pambabastos ni Gloria Arroyo ng batas.

Noong isang buwan, pinayagan ng Makati Regional Trial Court ang mga Magdalo kasama sina Sen. Antonio Trillanes III at Brig. Gen. Danny Lim na magpiyansa habang nililitis ang kanilang kaso.

Nagpiyansa naman si Alejano, kasama ang isa pang Magdalo na opisyal na si dating Lt(sg) James Layug na tumatakbo naman bilang kongresista sa pangalawang distrito ng Taguig. Paglabas nila sa Camp Crame, kung saan sila nakakulong mula Nobyembre 2008, kinula sila ng military at dinala sa ISAFP sa Cam Aguinaldo.

Kaya nakakulong pa rin sina Alejano at Layug. Lumipat lang ng kulungan.

Dahil mahalaga ang kasunduan para sa mapayapang eleksyun, pinayagan ng military na dumalo si Alejano. Kaya nagbiyahe siya papuntang Sipalay noong Miyerkoles. Maganda ang okasyun.

Si acting Mayor Montilla ang wala. Nagpasabi siya na meron daw siyang mas mahalagang miting sa Manila. Saka na lang daw siya pipirma.

Pinadala ni Montilla ang kanyang kapatid na tumatakbong vice mayor niya, si Maria Gina Montilla-Lizares na sa UNA rin pero sa Liberal party naman kaalyado.

Mahalaga ang Covenant for Peaceful conduct of the campaign and election dahil ang Sipalay ay isa sa mga “election hotspot” sa listahan ng PNP. Ang listahan ng “hotspots” ay mga lugar na medyo maiinit ang labanan.

Sabi ni Alejano bilang sundalo personal na eksperyensya niya ang karahasan. Silang mga sundalo ay hinasa para labanan ang kaguluhan at mapanatili ang kapayapaan.

“Pangalagaan natin ang ating boto. Magtulungan tayo para walang sinuman na mapipilitan na hindi makaboto. Magtulungan tayo para ang Sipalay ay magiging mapayapa at maunlad,” sabi ni Alejano.

Ang kandidatura ni Alejano sa Sipalay ay isang mapangahas na pagbuwag ng political dynasty na pinapa-iral sa siyudad na mayaman sa mineral resources. Hawak ng pamilyang Montilla ang kapangyarihan sa Sipalay.

Noong panahon ni Marcos ang mayor ay si Rodrigo Chua, kapatid ng kasalukuyang mayor na si Soledad Montilla. Noong 1987, ang unang eleksyun pagkatapos napatalsik si Marcos, tumakbo sa pagka-mayor si Chua at ang kanyang bise ay ang kapatid na si Soledad.

Pinatay si Chua ng mga pinaghinalaang mga miyembro ng New People’s Army. Pumalit si Soledad sa kandidatura ng pinaslang na kapatid at nanalo. Mula noon, ayaw na nilang bitawan ang kapangyarihan.

Nang makatatlong termino na si Soledad, pinatakbo niya ang anak na si Oscar. Nang makatatlong termino na si Oscar, tumakbo ulit si Soledad na lampas na 80 taong gulang noong 2007. Bise niya ang kanyang anak na si Oscar. Nanalo naman sila.

Dahil nagda-dialysis si Soledad, nag-leave siya at si Oscar ang acting mayor. Itong eleksyon, tumatakbong mayor si Oscar at ang kanyang bise naman ay ang kanyang kapatid na si Maria Gina Lizares.

Pagbabago at pag-unlad ang plataporma ni Alejano para sa mga tag-Sipalay. Mayo 10, magde-desisyon ang mga taga Sipalay kung gusto nila ang bagong lider o ang mga Montilla pa rin.